We vertoeven steeds meer online en wij staan er al lang niet meer bij stil dat onze persoonlijke informatie meer en meer op straat komt te liggen. Sociale netwerken, mobiele apps, je webbrowser, je besturingssysteem, onze eigen overheid, handelszaken, webshops, clubs, ziekenfondsen, abonnementen, overal beschikt men over onze gegevens en “kunnen” we bespioneerd worden.
Uiteraard is het logisch dat webdiensten en organisaties over onze persoonlijke informatie beschikken, anders zou de goede werking en de dienstverlening ervan in het gedrang komen. Maar het wordt wel kwalijk als webdiensten en organisaties onze gegevens – al dan niet stiekem - voor andere, meestal lucratieve, doeleinden aanwenden.
Sinds de invoering van de AVG, Algemene Verordening Gegevensbescherming(1) is het gebruik van onze persoonlijke gegevens aan regels onderworpen en krijg je meer zeggenschap over informatie van jezelf die je deelt met organisaties, webdiensten en bedrijven.
Met onze gegevens kan er geld verdiend worden, men kan ons ongemerkt beïnvloeden en ons gedragspatronen opdringen die ons ongemerkt tot bepaalde keuzes duwen, enz.
Een greep uit enkele voorbeelden:
- Handelszaken en webshops werken met klantenaccounts en registreren je aankopen in je profiel. Door klant te worden, geniet je ongetwijfeld van voordelen en kortingen maar door allerlei complexe algoritmes kunnen ze je ook persoonlijke reclame aanbieden om je tot meer aankopen te verleiden.
- Je sport- en andere clubs en verenigingen voeren een ledenadministratie en beschikken uiteraard over heel wat persoonsgegevens van hun leden.
- Onze overheid en ziekenfondsen beschikken noodzakelijkerwijs over onze persoonsgegevens, medische gegevens, fiscale gegevens, enz.
- Het besturingssysteem van je computer, tablet, smartphones, enz. registreert heel wat over je doen en laten.
- Je webbrowser (Chrome, Edge, Firefox, e.a. ) doet hetzelfde.
- Mobiele apps en sociale netwerken zoals Facebook, Whatsapp, Instagram, Snapchat, enz. zijn specialist in het vergaren van alle mogelijke persoonlijke gegevens. Facebook gebruikt complexe algoritmes om koppelingen te leggen tussen al je relaties, over al wat jij en jouw relaties doen, enz. Blijkbaar beschikt Facebook over heel wat informatie over jou, zelfs als je geen lid bent van Facebook. Met al die informatie worden profielen gemaakt die door Facebook kunnen gebruikt of misbruikt worden, herinner bv. het Cambridge-Analytica schandaal. Sinds Whatsapp en Instagram eigendom zijn van Facebook, is het ook zo goed als zeker dat ook die informatie met elkaar gekoppeld is of zal worden. Overigens kent Facebook niet alleen jouw activiteit op bv. Whatsapp, maar ook al je contacten komen in handen van Facebook die op die manier weer nieuwe relaties legt. Voor de berichten-apps zijn er alternatieven zoals Signal, Telegraph, e.a. die anonimiteit pretenderen.
- Google, Microsoft, Instagram, Snapchat, enz. al deze diensten en softwareprogramma’s hebben natuurlijk gemeen dat ze handige en leuke, gratis dienst(en) aanbieden, maar op de achtergrond verzamelen ze data om die verder te kunnen gebruiken voor allerlei lucratieve doeleinden. Databanken met profielen gaat men koppelen, doorverhuren, verder verkopen.
- Internet Of Things. Miljarden toestellen worden aan het internet gekoppeld en genereren een constante stroom aan gegevens.
- Online-abonnementen en accounts bij allerlei webdiensten, media, enz.
De standaardinstellingen van de meeste software en het standaardgedrag van de meeste webdiensten is dus nog altijd zo dat er zoveel mogelijk informatie over jou verzameld wordt.
Je zal altijd wel in zeker mate je privacy moeten prijsgeven, maar wens je niettemin je privacy-niveau op te schroeven en dus ook je veiligheid op het internet op te voeren, dan kan je zelf ook al een en ander ondernemen. Je kan allerlei instellingen doen en andere dan de standaardkeuzes maken, bijvoorbeeld door alternatieve software of webdiensten te gebruiken die wel respect hebben voor je privacy.
In onze moderne wereld waarin het internet steeds nadrukkelijker aanwezig is, worden privacy en veiligheid op het internet veelal in één adem vermeld. Ze zijn immers ook onlosmakelijk aan mekaar verbonden en verweven.